oor_spel

Boeiende klanken en ritmische patronen kun je overal bedenken, uitvoeren en met elkaar delen: zowel binnen als in de buitenlucht, bijvoorbeeld op een schoolplein of in een nabij park.

Deelnemers met diverse culturele achtergronden die gebaat zijn bij gedeelde activiteiten:

Maar met hoeveel narigheid mensen ook zitten, ze hebben nog wel de gave om muziek te maken. Dat biedt troost en schept direct een band. Het maakt niet uit wie je bent, de muziek delen we. – Eugenie Reichenbach in “Reichenbach zit al sinds de 19de eeuw in de muziek” door Niels Waarlo (de Volkskrant 11 februari 2024)

Denk ook aan recreatieactiviteiten en dagbesteding voor mensen die zelf geen activiteiten (meer) kunnen ondernemen en daardoor te weinig sociale contacten hebben. Dat zijn – behalve kinderen en jongeren – veel ouderen:

Eenzaamheid is een killer. – Biochemicus Henne Holstege in “Een uniek gezelschapje rasoptimisten” door Marjon Bolwijn (de Volkskrant, 12 februari 2024)

Seniorisme blijkt eenzaamheid en sociaal isolement te vergroten, de zin in het leven te verminderen en de cognitieve achteruitgang versnellen of het herstel van ziekte te belemmeren. Daarnaast blijkt seniorisme bij zijn slachtoffers een belangrijke voorspeller voor het ontwikkelen van depressies op latere leeftijd. Er is zelfs aangetoond dat seniorisme samengaat met tot wel 7,5 jaar verkorting van een mensenleven. – Lotte Brinkhof (promovendus aan de Universiteit van Amsterdam) in “Discriminatie van ouderen is een groot maatschappelijk probleem” (Het Parool, 15 mei 2023)

Oor_spel is een initiatief van Ludwig Pesch om interdisciplinaire samenwerking te bevorderen. Iedereen kan het idee vorm geven en verder ontwikkelen passend bij de mensen die erbij gebaat zijn (dankzij Open Access/Creative Commons, voor zover van toepassing).

Met deze benadering heeft hij herhaaldelijk docenten, museumpedagogen, werkgevers en artiesten gemotiveerd om hun krachten te bundelen; en ouders en zorgverleners om hun eigen creativiteit te ontdekken. Dit alles in samenwerking met collega musici en onderzoekers in Nederland, Duitsland, Frankrijk, Zwitserland en overal ter wereld, via e-learning cursussen en tijdens ISME World Conferences (International Society for Music Education) en publicaties.

In plaats van kant en klare projecten staat bij elke uitvoering van het oor_spel een projectvoorstel centraal, gemaakt door docenten, museumpedagogen, ouders of zorgverleners.

Op een speelse manier houden we rekening met diverse behoeften, leeftijdsgroepen en kwetsbaarheden; want:

In Nederland hebben 2 miljoen mensen een beperking. Ze zijn slechtziend, blind of doof, hebben psychische problemen, een lichamelijke of verstandelijke beperking. Mensen met een beperking hebben het recht om mee te doen in de samenleving. Het programma Onbeperkt meedoen! en het VN-verdrag handicap helpen daarbij. – Rijksoverheid.nl

Een ludieke insteek is de beste manier om creativiteit te herontdekken, zelfs voor mensen die geen muzieklessen hebben gevolgd. 

Klanken bepalen of beperken in hoge mate de kwaliteit van ons leven en het leven van anderen; ook tijdens genezing of revalidatie.

Door de tussenzone tussen stilte en muziek te verkennen motiveren we elkaar om letterlijk in harmonie te leven. Want het gehoor is het eerste zintuigelijke orgaan dat het embryo ontwikkelt.

KNO-artsen maken zich grote zorgen om toenemende gehoorschade onder jongeren. Uren muziek luisteren op je koptelefoon of oortjes is namelijk net zo schadelijk als vooraan staan bij een popconcert. – RTL Nieuws 27 april 2021

De Wereldgezondheidsorganisatie heeft 3 maart als jaarlijkse World Hearing Day uitgeroepen. Met een groeiende populatie van mensen met specifieke gehoorklachten wordt aandacht hiervoor steeds belangrijker. – World Hearing Day top 50 – Geniet van muziek bescherm je oren | PDF Persbericht

Men moet menselijke handelingen niet bespotten, niet betreuren, niet veroordelen, maar begrijpen – Spinoza (1677), geciteerd op het Waterlooplein in Amsterdam

Spinoza’s advies ‘het menselijk handelen niet te bespotten, niet te betreuren, noch te verwensen, maar te begrijpen’ is geen pleidooi voor het ontkennen of onderdrukken van de affecten, maar een wijsgerig programma dat tot doel heeft de passies te transformeren tot gevoelens waar we sterker en gelukkiger van worden. – Piet Steenbakkers, Lezing op de Spinozadag van de Amsterdamse Spinoza Kring 2010)

Hoe muziek ons met elkaar verbindt betreft een basisbehoefte vergelijkbaar met  leeservaring. In De Volkskrant van 29 september 2023 laat UvA Hoogleraar muziekcognitie Henkjan Honing geen ruimte voor twijfel: “Muziek hoort bij mensen en is iets wat ons lichaam nodig heeft.” 

De enorme muziekcollecties van een openbare bibliotheek zoals de OBA zou voor velen een openbaring zijn, en ook de vele tijdschriften, jeugd- vak- en kinderboeken waarin muziek op een verrassende manier wordt belicht. 

Tijdens de Kinderboekenweek 2023 attendeerde de illustrator, schrijver en dichter Ted van Lieshout op het feit dat we steeds meer vervreemd raken van geschreven taal. Iedereen gaat vooruit met meer leeservaring, inlevend lezen en uitdrukkend schrijven, want “Wie niet goed kan lezen en schrijven, kan niet zelfstandig door het leven.” 

Hetzelfde geldt voor de manier waarop we gebruik maken van technologie: “We kunnen de computer zelfs toespreken en die praat dan terug. Dat is handig, maar het zorgt er wel voor dat we nóg minder oefening krijgen in lezen en schrijven.” (de Volkskrant van 7 oktober 2023) In dit verband lijkt het zinnig om ook de eigen stem te herontdekken. Om te beginnen door betekenisvolle muzikale ervaringen met elkaar te delen.

Naast een verklanking van de gelaagdheid van de mens, is de muziek een oproep om in het hier en nu te zijn en om te vieren wat ons bindt. – Programma toelichting Manifold door Ben van Gelder (Orgelpark)

Een muziek die veel bekender zou mogen zijn. – René van Peer (Eindhovens Dagblad) naar aanleiding van een fluitconcert door Ludwig Pesch

Dedicated to true but also entertaining education methods … with an eye for the combination of science and pleasure – Daan van Dartel, Curator popular culture and fashion, Nationaal Museum van Wereldculturen (Tropenmuseum Amsterdam)

Your collaboration is, I think, an inspiration to many. The presentation you both gave was the highlight of the conference for me. – Paul Christiansen (University of Southern Maine)

Meer recensies en aanbevelingen in het Engels >>

Muziekactiviteit Oor_spel
Concept ontwikkeld door Ludwig Pesch in samenwerking met Denktank Sociale Cohesie
Onderzoeksplan (enquêtes onder schoolkinderen in het Amsterdamse Stadsdeel de Baarsjes) door studenten Culturele en Maatschappelijke Vorming (extract blz. 1, 12 & 13)